Περι Κύπρου

Επίσημη ονομασία: Κυπριακή Δημοκρατία

Ημέρα Ανεξαρτησίας: 1η Οκτωβρίου

Πρωτεύουσα: Λευκωσία

Η κυπριακή σημαία

Η σημαία της Κύπρου καθιερώθηκε το 1960 με την ανεξαρτησία της νήσου Κύπρου από τους Βρετανούς. Προέκυψε από διεθνή διαγωνισμό. Προϋποθέσεις ήταν στη σημαία να μην εικονίζεται σταυρός ή ημισέληνος, και να μην περιέχονται το μπλε και το κόκκινο χρώμα, σύμβολα και τα δυο της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Στη σημαία προβάλλεται η Κύπρος με πορτοκαλί χρώμα σε άσπρο φόντο. Κάτω από την Κύπρο δύο πράσινα κλαδιά ελιάς, ενωμένα στις άκρες που συμβολίζουν την ειρήνη μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων της Κύπρου. Το χρώμα της Κύπρου στη σημαία συμβολίζει τον άλλοτε άφθονο χαλκό που υπήρχε στο νησί.Ακόμη το λεύκο φόντο συμβολίζει την ελευθερία. Το σχέδιο που κέρδισε στο διαγωνισμό ήταν του Τουρκοκύπριου ζωγράφου Ισμέτ Γκιουνέι και επιλέχθηκε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μακάριο Γ΄ και τον αντιπρόεδρο Φαζίλ Κιουτσούκ (Fazil Küçük). Η Κύπρος είναι η μοναδική πλήρως αναγνωρισμένη χώρα που απεικονίζει το χάρτη της στη σημαία της (ο χάρτης της χώρας απεικονίζεται και στη σημαία του μερικώς αναγνωρισμένου Κοσσυφοπεδίου).
[ΠΗΓΗ: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ]

Γεωγραφική θέση και έκταση

Η Κύπρος είναι το τρίτο σε μέγεθος νησί της Μεσογείου, μετά τη Σαρδηνία και τη Σικελία. Έχει έκταση 9.251 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Βρίσκεται σε στρατηγική θέση στο βορειοανατολικό άκρο της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου (33ο ανατολικά, 35ο βόρεια) και στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ασίας.

Προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης

Εκτελεστική Εξουσία
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (http://www.presidency.gov.cy) εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία για περίοδο πέντε χρόνων. Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από τον Πρόεδρο και εντεκαμελές Υπουργικό Συμβούλιο (http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/ministers_gr/ministers_gr?OpenDocument) που διορίζεται από τον Πρόεδρο.

Νομοθετική Εξουσία
Ασκείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων (http://www.parliament.cy). Εκλογικό σύστημα: απλή αναλογική. Τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία για περίοδο πέντε χρόνων.

Δικαστική Εξουσία
Η απονομή της δικαιοσύνης ασκείται από το Ανώτατο Δικαστήριο της Δημοκρατίας, τα Κακουργιοδικεία και τα Επαρχιακά Δικαστήρια, τα οποία αποτελούν χωριστή και ανεξάρτητη εξουσία.

Τοπική Αυτοδιοίκηση

Την ευθύνη για θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (http://www.ucm.org.cy) έχουν τα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια. Τα Δημοτικά συμβούλια ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών και έχουν διοικητικές αρμοδιότητες στις πόλεις και σε μεγάλες αγροτικές κοινότητες. Στα χωριά τα θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης είναι αρμοδιότητα των Κοινοτικών Συμβουλίων τα οποία παρέχουν υπηρεσίες και έχουν διοικητικές αρμοδιότητες. Τα Συμβούλια είναι ανεξάρτητα σώματα και εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία.

Κεντρική Τράπεζα Κύπρου

Η Κεντρική Τράπεζα (http://www.centralbank.gov.cy) ιδρύθηκε το 1963. Είναι υπεύθυνη για τη χάραξη και άσκηση της νομισματικής πολιτικής καθώς και για την κατοχή, διαφύλαξη και διαχείριση των επίσημων συναλλαγματικών αποθεμάτων. Εποπτεύει τις τράπεζες ενώ ασκεί καθήκοντα τραπεζίτη και αντιπροσώπου της κυβέρνησης σε χρηματοοικονομικά θέματα.

Διεθνείς σχέσεις

Η Κύπρος είναι μέλος πολλών διεθνών οργανισμών μεταξύ των οποίων:
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (1960) και τα εξειδικευμένα σώματα
Το Συμβούλιο της Ευρώπης (1961)
Η Κοινοπολιτεία (1961)
Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη ΟΑΣΕ (1975)
Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (1995)

Κύπρος και Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Κύπρος έγινε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 1η Μαΐου 2004.

Μορφολογία εδάφους

Οροσειρά Τροόδους (νοτιοδυτικά). Ψηλότερη κορυφή: Όλυμπος (1.953μ)
Οροσειρά Πενταδακτύλου (βόρεια). Ψηλότερο σημείο: Κυπαρισσόβουνος (1.024μ)
Κεντρική πεδιάδα: Πεδιάδα της Μεσαορίας.

Κλίμα

Μεσογειακό κλίμα με ήπιους, υγρούς χειμώνες (μέση ημερήσια ελάχιστη θερμοκρασία 5ο Κ, 41ο Φ) και ζεστά, ξηρά καλοκαίρια (μέση ημερήσια μέγιστη θερμοκρασία 36ο Κ, 97ο Φ).

Χλωρίδα και Πανίδα

Ποσοστό σχεδόν 17% της ολικής έκτασης του νησιού καλύπτεται από δάση. Η κυπριακή χλωρίδα περιλαμβάνει 1800 γηγενή είδη, και ποικιλίες, από τα οποία 40 ή 7% είναι ενδημικά.

Υπάρχουν επίσης 365 είδη πουλιών, από τα οποία μόνο 115 αναπαράγονται στο νησί. Δύο είδη και πέντε υποείδη έχουν χαρακτηριστεί ως ενδημικά. Το πλέον γνωστό είναι το αγρινό, (ανήκει στην οικογένεια του προβάτου) το οποίο είναι μοναδικό στον κόσμο.

Πληθυσμιακά στοιχεία

952.100 ( Δεκ. 2011)*
71,5% (681.000), Ελληνοκύπριοι **
9,5% (90.100), Τουρκοκύπριοι
19,0% (181.000) ξένοι υπήκοοι
Πληθυσμιακή πυκνότητα: 103 άτομα ανά τετρ. χλ

*Ο πληθυσμός δεν περιλαμβάνει τους περίπου 160.000 παράνομους εποίκους που διαμένουν στο κατεχόμενο από την Τουρκία τμήμα της Κύπρου.

** Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει και τις 8.400 (0,9%) Μαρωνίτες, Αρμένιους και Λατίνους οι οποίοι επέλεξαν να ανήκουν στην ελληνοκυπριακή κοινότητα με βάση το Σύνταγμα του 1960.

Ο πληθυσμός στις περιοχές που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία ανέρχεται στις 862.000

Πόλεις (Δεκ.2011)
Λευκωσία (πρωτεύουσα) 245.900*
Λεμεσός 184.600
Λάρνακα 86.400
Πάφος 63.900

*Στο τμήμα που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία

Πόλεις υπό τουρκική κατοχή*

Αμμόχωστος 38.960
Μόρφου 7.466
Κερύνεια 3.892

*Πληθυσμός πριν από την τουρκική εισβολή το 1974

Δημογραφικά στατιστικά στοιχεία

Δημογραφικά Στατιστικά ΣτοιχείαΑριθμός γεννήσεων 11,3 ανά χίλιους κατοίκους (2011)
Αριθμός θανάτων 6,5 ανά χίλιους κατοίκους (2011)
Ποσοστό αύξησης πληθυσμού στο μέσο του χρόνου 2,6% (2011)
Προσδόκιμη διάρκεια ζωής για τον άντρα 79 (2010/11)
Προσδόκιμη διάρκεια ζωής για τη γυναίκα 82,9 (2010/11)

Επίσημες Γλώσσες

Ελληνικά και Τουρκικά. Τα αγγλικά είναι ευρέως διαδεδομένα.

Θρησκεία

Οι πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι και ανήκουν στην Αυτοκέφαλη Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου. Οι Τουρκοκύπριοι είναι Μουσουλμάνοι, ενώ οι μικρότερες κυπριακές κοινότητες των Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων ανήκουν σε άλλα χριστιανικά δόγματα.

Σύντομη ιστορία

Η Κύπρος βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, στο σημείο συνάντησης των μεγάλων πολιτισμών. Η ιστορία της είναι μια από τις αρχαιότερες στον κόσμο. Τα πρώτα ευρήματα πολιτισμού στο νησί χρονολογούνται από την ένατη χιλιετία π.Χ. Παρά το γεγονός ότι στην μακραίωνη ιστορία της αντιμετώπισε πολυάριθμους κατακτητές, η Κύπρος ανέπτυξε και για χιλιάδες χρόνια διατήρησε το δικό της πολιτισμό, αφομοιώνοντας τις επιδράσεις που δέχθηκε.

Οι Μυκηναίοι και οι Αχαιοί εγκαταστάθηκαν σε ολόκληρο το νησί τον 11ον αιώνα π.Χ. φέρνοντας μαζί τους τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους που διατηρούνται μέχρι σήμερα. Στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. η Κύπρος γίνεται μέρος της Αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το 30 π. Χ η Κύπρος περιήλθε στην κυριαρχία των Ρωμαίων, μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ. Μετά τη διαίρεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η Κύπρος περιήλθε στην κυριαρχία της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστής ως Βυζάντιο, μέχρι τον 12 αιώνα. Την περίοδο των σταυροφοριών κατέκτησε την Κύπρο ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος ο οποίος μεταβίβασε το νησί στους Ναίτες και αργότερα το πούλησε στους Λουζινιανούς.

Το 1571 κατέλαβαν την Κύπρο οι Οθωμανοί οι οποίοι το 1878 την παραχώρησαν στους Βρετανούς. Η Βρετανία προχώρησε το 1914 στην προσάρτηση της Κύπρου, ενώ το 1923, με τη συνθήκη της Λωζάννης η Τουρκία παραιτήθηκε από όλα τα δικαιώματα της στην Κύπρο. Το 1925 ανακηρύσσεται σε αποικία του στέμματος.

Το 1955 οι Ελληνοκύπριοι διεξήγαν απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στην βρετανική κυριαρχία. Η Κύπρος απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1960. Το 1974 η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και κατέκτησε 36,2 % του κυρίαρχου εδάφους της. Παρόλο που το βόρειο τμήμα βρίσκεται κάτω από ξένη κατοχή, η Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίζεται διεθνώς ως το νόμιμο κράτος, με κυριαρχία σ’ ολόκληρη την επικράτεια.

Χρονολόγιο

Νεολιθική Περίοδος, 9η – 4η χιλιετία πΧ
Χαλκολιθική Περίοδος, 4η – μέσα 3ης χιλιετίας πΧ
Εποχή του Χαλκού, μέσα 3ης χιλιετίας – προς τέλος 2ης χιλιετίας πΧ
Εποχή του Σιδήρου, 1η χιλιετία πΧ
Αρχαϊκή Περίοδος, 8ος – 5ος αιώνας πΧ
Κλασσική Περίοδος, 480 – 310 πΧ
Ελληνιστική Περίοδος, 310 – 30 πΧ
Ρωμαϊκή Περίοδος, 30 πΧ – 330 μΧ
Βυζαντινή Περίοδος, 330 – 1191 μΧ
Η Κύπρος κάτω από τους Σταυροφόρους, 1191 – 1192 μΧ
Περίοδος των Γάλλων Λουζινιανών, 1192 – 1489
Περίοδος των Ενετών, 1489 – 1571
Οθωμανική (Τουρκική) Περίοδος, 1571 – 1878
Βρετανική Διακυβέρνηση, 1878 – 1960

Άμυνα

Από το 2000 η Κύπρος συμβάλλει στις αμυντικές δυνατότητες της ΕΕ με τη συμμετοχή της σε 5 από τα 19 Ευρωπαϊκά Στρατιωτικά Αμυντικά Προγράμματα.

Ειρηνευτική Δύναμη

Η Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών (UNFICYP) η οποία αριθμεί 859 άνδρες (2006) βρίσκεται στο νησί από το 1964, μετά τις διακοινοτικές συγκρούσεις το 1963 και τις τουρκικές απειλές για εισβολή. Κύρια αποστολή της είναι η επιτήρηση της νεκρής ζώνης, αφού η Τουρκία εξακολουθεί να έχει υπό την στρατιωτική κατοχή της το βόρειο τμήμα του νησιού.

Βρετανικές κυρίαρχες βάσεις

Με βάση τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης του 1960 μεταξύ της Βρετανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, η Βρετανία διατηρεί κυρίαρχες βάσεις στο Ακρωτήρι-Επισκοπή και στη Δεκέλεια οι οποίες καλύπτουν 2.74% του εδάφους του νησιού.

Οικονομία

Η οικονομία της ελεύθερης αγοράς στην ελεγχόμενη από την κυβέρνηση περιοχή, σημείωσε αξιοσημείωτη ανάκαμψη. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών η κυπριακή οικονομία έχει μετατραπεί από αγροτική σε οικονομία ελαφράς βιομηχανίας και υπηρεσιών. Σήμερα η Κύπρος αποτελεί ένα σημαντικό τουριστικό προορισμό ενώ η σύγχρονη οικονομία της, προσφέρει δυναμικές υπηρεσίες. Το κατά κεφαλήν εισόδημα το 2006 έφθασε στο 89,9% του μέσου όρου των 25 χωρών μελών της ΕΕ. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης το 2006 ήταν 3,8%, ενώ το ποσοστό πληθωρισμού 2,2% και το ποσοστό ανεργίας κατά την περίοδο αυτή ήταν 3,6%.

% GVA (Μικτή Προστιθέμενη Αξία) (2007)

Πρωτογενής (κυρίως γεωργία): 6,5%
Δευτερογενής (κυρίως βιομηχανία και οικοδομές): 16,7%
Τριτογενής (υπηρεσίες): 70,1%

[ΠΗΓΗ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ]